Dünya Kuduz Günü vesilesiyle film hafızamızı yoklayalım;
Tarık Akan ve Necla Nazır’ın başrolde olduğu bu 1983 yılı yapımda köyün zengin ailesine Almanya’dan hediye olarak gelen bir kurt köpeğinin kuduz mikrobunu köydeki çocuklara bulaştırmasıyla köyden kasabaya doğru gerçekleştirilen zor şartlardaki bir yolculuğun hikayesi anlatılır.
Kurt köpeğinin adı Berg (dağ) idi. Filmde çocukluğumuz boyunca hafızamızdan silinmeyen belki de en önemli sahne kuduz mikrobu alan çocuğun ağzından salyalar akarak hastalığa yakalanması ve son sahnelerde köy çocuklarının göbeklerinden kocaman iğnelerle kuduz aşısı olmalarıydı.
Kuduz hastalığı hala tüm dünyada önemli bir halk sağlığı sorunudur. Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre dünyada her 15 dakikada bir kuduza bağlı ölümler olmakta ve her on ölümlü vakanın dördünü çocuklar oluşturmaktadır.
Milattan önce 4. Yüzyılda dahi hastalıklı hayvanların ısırması sonucu ölümler olabileceği ve buna karşılık önlem alınması gerektiği, yazıtlardan elde ettiğimiz bilgiler arasındadır. 1885 yılında immünoloji’nin (bağışıklık bilimi) babası sayılan Louis Pasteur’ün köpek tarafından ısırılmış 9 yaşındaki bir çocuğun tedavisi ile başlayan çalışmaları sonucunda kuduz aşısı geliştirildi.
• Kuduz, ölüm oranı çok yüksek olan, başlıca santral sinir sistemini etkileyen viral bir enfeksiyondur.
• En çok salyada bulunur, hayvanlar tarafından ısırılma esas bulaşma yoludur. Kuduz hastalığı, kendini 3 dönem şeklinde gösterir.
• Gelişmiş olan ülkelerde vahşi hayvanlar, gelişmekte olan ülkelerde ise köpekler risk açısından başı çeker.
• Hastalık seyrinde görülen sudan korkma (hidrofobi) esasında yutak kaslarının felci nedeniyle sıvı içememe durumuna verilen isimdir.
• Kişi ısırıldığında ya da tırmalandığında yara yeri hemen bol su ve sabunla en az 15 dakika süre ile yıkandıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidir.
• Hekim tarafından kuduz aşısı yapılması uygun görülen kişinin, aşıları düzenli bir şekilde takip edilirse tehlike atlatılabilir aksi takdirde kuduz kişinin ölümü ile sonuçlanacaktır.
• Temas sonrası bağışıklama programı Sağlık Bakanlığı’nın “Kuduz Saha Rehberi” protokolüne uygun şekilde yapılır. Aşılama için deltoid (üst kol dış kısmı) tercih edilir.
Dünyada her yıl 15 milyon aşılama yapılmaktadır ve binlerce ölümü engellediği düşünülmektedir.
Hayvanların ve insanların kuduzdan korunmalarının en önemli yolu; kuduz bulaşma yollarına, vahşi yaşamla temastan kaçınmaya ve uygun veteriner bakımı ile farkındalık yaratarak önlenebilir.
Evcil kedi ve köpeklerin kuduz aşılarını zamanında yaptırarak hayvanlarımızı, kendimizi ve toplumu kuduzdan koruyabiliriz.
Yerel yönetimler, sokak hayvanlarının aşılanmasını sağlamak için etkin programlar başlatmalı ve sürdürmelidir.
Duyarlı olmanın verdiği sorumluluk ile hareket ettiğimiz her an, bizi ve toplumumuzu tehlikelerden koruyacaktır.